هر دو ساعت یک خودکشی در ایران!؟

در جهان سالانه حدود هشت هزار نفر به علت خودکشی جان خود را ازدست می دهند، که این آمار گواهی است بر آنکه در هر ۴۰ ثانیه یک نفر به علت خودکشی از دست می رود. این در حالی است بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، ایران در زمره کشورهایی با کمترین میزان مرگ و میر ناشی از خودکشی محسوب می باشد.
به گزارش مهر، طبق آمارهای جهانی در سال ۲۰۱۵ ، میزان مرگ و میر ناشی از خودکشی در هلند ۲۲.۲ مورد، در روسیه و بلژیک ۲۰ مورد، در فرانسه ۱۷ مورد، در فنلاند ۱۶ مورد، در سوییس ۱۵ مورد، در دانمارک ۱۲ مورد به ازای هر صد هزار نفر جمعیت کشور می باشد، این در حالی است که این میزان در ایران ۳.۶ مورد به ازای هر صد هزار نفر برآورد شده است.

میزان خودکشی در کشور بحرانی نیست
بر اساس بانک جامع اطلس مسائل اجتماعی کشور در ایران میزان مرگ و میر مشکوک به خودکشی در سال ۹۴ ، حدود ۴ هزار و ۲۹ نفر بوده است. این عدد بدین معنا است که در ایران به ازای هر دو ساعت و ۱۸ دقیقه یک نفر جان خود را به علت خودکشی از دست می دهد، در واقع آمار اعلام شده از سوی سازمانهای پزشکی قانونی و نیروی انتظامی نیز، بر بحرانی نبودن خودکشی در کشور صحه می گذارند.
روزبه کردونی مدیر کل دفتر آسیبهای اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفه اجتماعی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد میزان خودکشی در ایران گفت: نکته مهم و قابل بحث اینکه مرگ و میر خودکشی در کشور رو به کاهش است ولی اقدام به خودکشی بعضاً در برخی مناطق رو به افزایش است که البته بررسی چرایی بروز این نکته، نیازمند تحلیل دقیق تر از سوی جامعه شناسان و روانشناسان دارد.
وی افزود : بر اساس اعلام پزشکی قانونی میزان مرگ و میر مشکوک به خود در سال ۹۴ حدود ۵.۱ مورد می باشد، که این میزان نسبت به سال ۹۳ حدود ۳.۵ درصد کاهش یافته است. این میزان طی سال های اخیر نوسانات متعددی را تجربه کرده است.
گزارش پزشکی قانونی نشان می دهد میزان مرگ‌ومیر مشکوک به خودکشی اگرچه طی سال های ۹۰-۹۲، روند فزاینده‌ای را تجربه‌کرده‌است، اما در سال ۹۳ کنترل شده و  در سال ۱۳۹۴ با ۳.۵ درصد کاهش، به میزان ۵.۱ مورد به‌ازای هر یک‌صدهزار نفر رسیده است. 

رشد آمار خودکشی در سال ۹۴
مدیر کل دفتر آسیبهای اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به آمارهای موجود خودکشی اظهار داشت: این در حالی است که بر اساس گزارش نیروی انتظامی، میزان اقدام به خودکشی در همان سال، حدود ۶ مورد به ازای هر صد هزار نفر بوده که نسبت به سال ۹۳ حدود ۱۵ درصد رشد داشته است. در واقع این آمار از افزایش تمایل به اقدام به خودکشی در کشور طی سال های ۹۳-۹۴ حکایت می کند. اگرچه این موارد کمتر منجر به مرگ افراد شده است.
به گفته وی ، با توجه به به رویکرد نوین سیاستی در خصوص کنترل و کاهش مسائل اجتماعی که در دستور کار دفتر امور آسیب های اجتماعی قرار گرفته است، آنچه حایز اهمیت است، رصد قربانیان، و مطالعه ویژگی های آنها که در نهایت منجر به تهیه پروفایلی دقیق از افرادی که با این مسائل اجتماعی مواجه شده اند می باشد. در واقع طراحی تصویر صحیح و دقیقی از افراد آسیب دیده و قربانیان این مسئله اجتماعی و همچنین شناسایی نقاط آسیب خیز خودکشی در کشور،  اولین گام برای تدوین سیاست اجتماعی جهت پیشگیری از رشد خودکشی در جامعه و کنترل میزان آن محسوب می شود.

تدوین اطلس اجتماعی کشور
کردونی به تدوین اطلس مسائل اجتماعی کشور اشاره کرد و افزود: این اطلس به عنوان نظام آماری جامع مسایل اجتماعی کمک شایانی داشته است.
به در مورد میزان خودکشی در استانها نیز گفت: اطلس مسائل اجتماعی کشور نیز نقاط آسیب خیز خودکشی را در کشور به خوبی نشان داده بطوریکه استان ایلام طی ده سال اخیر بیشترین میزان خودکشی در کشور را به خود اختصاص داده است. میزان مرگ و میر خودکشی در ایلام در سال ۹۴ حدود سه برابر میانگین میزان مرگ و میر خودکشی در کشور می باشد.
شاخص های  گزارشهای جهانی نشان می دهد که الگوی جنسی خودکشی در کشور همانند اکثر نقاط جهان است که بر طبق آن نرخ خودکشی در بین زنان کمتر از مردان بوده است. در واقع از بین متوفیات مرگ و میر مشکوک به خودکشی حدود ۷۰ درصد آنها مرد و تنها ۳۰ درصد آنها زنان بوده اند.
همچنین به لحاظ الگوی سنی، نکته قابل تامل، جوان بودن قربانیان است، حدود ۳۳ درصد آنها جمعیت زیر ۲۴ درصد و ۱۷ درصد بین گروه سنی ۲۵ تا ۲۹ سال می باشد و نکته جالب توجه دیگر ، شیوه اقدام به خودکشی در بین  این افراد می باشد. حدود ۵۱ درصد از خودکشی ها از طریق روش حلق آویز، ۱۸ درصد با مسمومیت سم و ۹ درصد با روش سوختگی جان خود را از دست داده اند.
مدیرکل آسیبهای اجتماعی وزارت تعان ، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد: اگرچه میزان خودکشی در کشور بحرانی نمی باشد، اما خودکشی در ایلام شرایط بحرانی را تجربه می کند.  بر اساس نقشه توزیع پراکندگی خودکشی در کشور می توان کانون اصلی خودکشی را رصد کرد. کانون اصلی خودکشی ها در غرب و جنوب غرب کشور می باشد.
وی به راهکارهای پیشگیری از آسیب خودکشی اشاره کرد و گفت: به منظور تدوین سند سیاستی برای کنترل و کاهش خودکشی به عنوان یک مسئله اجتماعی، در گام اول باید پدیده خودکشی از طریق جمع آوری داده های متقن و دقیق، به عنوان یک مسئله اجتماعی مورد بررسی قرار گیردو در گام دوم نیز باید به شناسایی عوامل خطر بپردازیم.تدوین مطالعه ای که در آن بتوان علل این پدیده را دریافت. اینکه چرا رفتار خودکشی در جامعه اتفاق می افتد و چه کسانی از آن تاثیر می پذیرند؟ در گام سوم به طراحی مداخلات و همچنین ارزیابی آن ها می پردازیم. اینکه چه مداخله ای می تواند اثر گذار باشد و برای چه افرادی؟ و پیاده سازی و اجرا، گام آخر می باشد. که درآن بعد ارزیابی تاثیر و اثربخشی مداخلات، موارد موثر تقویت و اجرایی می شود.